Η δημόσια παιδεία δεν είναι θείο δώρο και φυσικά δεν είναι άνευ κόστους για το κράτος όπως προσπαθούσαν να αποκρύψουν επιτυχημένα οι προηγούμενες κυβερνήσεις της μεταπολίτευσης. Όχι μόνο δεν είναι δωρεάν αλλά η σημερινή δημόσια παιδεία στην Ελλάδα είναι στην πραγματικότητα πάρα πολύ ακριβή για αυτά που προσφέρει. Οι πανευρωπαϊκές μελέτες το αποδεικνύουν περίτρανα και όμως τόσα χρόνια κατρακυλάμε στις κατατάξεις χωρίς σταματημό.
Ο κάθε πολίτης πληρώνει μέσω των φόρων για την δημόσια παιδεία. Ακόμη και αυτοί που αποδεδειγμένα δεν την χρησιμοποιούν (όσων τα παιδιά εκπαιδεύονται σε ιδιωτικά σχολεία) δεν έχουν πλέουν ούτε φορολογικές απαλλαγές αλλά ούτε και απαλλαγή από το ΦΠΑ που εφάρμοσε στα ιδιωτικά για πρώτη φορά η σημερινή κυβέρνηση.
Τις τελευταίες ημέρες γινόμαστε θεατές μιας αναπάντεχης “μεταρρύθμισης” για την παιδεία από την κατά άλλα κοιμισμένη κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ. (Θυμίζω, ωστόσο, πως στην πρώτη εκδοχή της οι πρώτοι νόμοι που ψήφισε ήταν να καταργήσει τον πολύ σωστό σε κατεύθυνση νόμο Διαμαντοπούλου και φυσικά να νομιμοποιήσει τις καταλήψεις). Μια νέα μεταρρύθμιση που έχει όλα τα φόντα να είναι για ακόμη μία φορά ανούσια, άστοχη και ατελέσφορη. Αλλαγές που γίνονται στο πόδι χωρίς σχεδιασμό και φυσικά από αξιωματούχους που καμία επαφή με τις ανάγκες και την πραγματικότητα δεν έχουν. Π.χ. συζητάμε για καινούριο Γυμνάσιο 4 ετών. Δηλαδή αυξάνουμε κατά ένα έτος την υποχρεωτική κλασσική παιδεία έναντι της εξειδίκευσης και γρήγορης ενσωμάτωσης στον παραγωγικό ιστό σε μια κοινωνία φτωχή και διαλυμένη από την ανεργία. Επίσης, αναρωτιέμαι, υπάρχουν οι κτιριακές εγκαταστάσεις να ενσωματώσουν ακόμη ένα έτος τα Γυμνάσια της χώρας ή απλά θα φιλοξενούνται στα Λύκεια όπως σήμερα με όσα προβλήματα θα δημιουργηθούν, οργανωτικά και πρακτικά;
Και όλα αυτά για ποιο λόγο; Ποιο το όφελος πέραν του να συμπληρώσουν στο “βιογραφικό” τους μια ακόμη μεταρρύθμιση, πείραμα Φρανκενστάιν, στην πλάτη των παιδιών μας;
Το δε άλλο για τα ολοήμερα είναι καθαρά μέτρο εξοικονόμησης κρατικού χρήματος σε βάρος των πολιτών, καταργώντας ένα σωστό στην ιδέα σχεδιασμό, αλλά έχοντας πολύ κακή εφαρμογή. Αντί να το βελτιώσουμε προς την σωστή κατεύθυνση πάμε 20 χρόνια πίσω καταργώντας το.
Η παιδεία μας πρέπει να γίνει η αιχμή του δόρατος της κοινωνίας μας για να μπορέσει στο μέλλον να δώσει στην νέα γενιά τα εφόδια, ώστε η Ελλάδα να πατήσει γερά στα πόδια της και στο παγκόσμιο χάρτη. Δεν μπορεί να συνεχίζουμε να υποστηρίζουμε πως η παιδεία δεν πρέπει να είναι συνδεδεμένη με την αγορά εργασίας και τις επιχειρήσεις στο βωμό μιας δήθεν αμόλυντης τριτοβάθμιας εκπαίδευσης που παράγει ακριβούς και φοβισμένους απόφοιτους μετανάστες. Σημαντικό ρόλο μπορούν αποτελέσουν σε αυτό τα ιδιωτικά πανεπιστήμια και σχολές που θα αναπτύξουν τον ανταγωνισμό και για τα δημόσια.
Υπάρχουν επιστήμονες που θα αντιταχθούν σε μια εξειδίκευση της ελληνικής εκπαίδευσης, πόσοι όμως από αυτούς θα αντιδράσουν σε ένα εκπαιδευτικό σύστημα προσανατολισμένο στην διεκδίκηση της διεθνούς θέσης που μας αρμόζει στην ιστορία ως κέντρο πολιτισμού και εκπαίδευσης ανθρωπιστικών επιστημών; Βλέπετε η πολιτική της υπερβολικής αύξησης των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων όλων των βαθμίδων και των εκπαιδευτικών που είχε να κάνει με την άμεση διανομή κρατικού χρήματος και τον περιορισμό της ανεργίας, μας κληροδότησε πλεονασματικές υποδομές που μπορούμε να τις εκμεταλλευτούμε προς αυτή την κατεύθυνση.
Την αριστεία οφείλει το εκπαιδευτικό σύστημα να επιβραβεύει υποδειγματικά αλλά και ουσιαστικά μέσω της σίγουρης επαγγελματικής αποκατάστασης των αριστούχων. Μόνο έτσι θα υπάρχει κίνητρο για να κυνηγήσεις την αριστεία. Και αυτό δεν γίνεται χωρίς την σύνδεση της παιδείας με την αγορά. Είτε αυτό έχει να κάνει με έρευνα είτε έχει να κάνει με ανάγκες ίδιας της αγοράς εργασίας.
Ένα σύγχρονο, αποτελεσματικό και αποδοτικό εκπαιδευτικό σύστημα οφείλει να έχει ως στόχο την δια βίου εξέλιξη των ικανοτήτων των πολιτών και, ταυτόχρονα, την ένταξη τους στο κοινό πλαίσιο αξιών και πολιτισμού της ευρωπαϊκής ταυτότητάς μας.
Ο κάθε πολίτης πληρώνει μέσω των φόρων για την δημόσια παιδεία. Ακόμη και αυτοί που αποδεδειγμένα δεν την χρησιμοποιούν (όσων τα παιδιά εκπαιδεύονται σε ιδιωτικά σχολεία) δεν έχουν πλέουν ούτε φορολογικές απαλλαγές αλλά ούτε και απαλλαγή από το ΦΠΑ που εφάρμοσε στα ιδιωτικά για πρώτη φορά η σημερινή κυβέρνηση.
Τις τελευταίες ημέρες γινόμαστε θεατές μιας αναπάντεχης “μεταρρύθμισης” για την παιδεία από την κατά άλλα κοιμισμένη κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ. (Θυμίζω, ωστόσο, πως στην πρώτη εκδοχή της οι πρώτοι νόμοι που ψήφισε ήταν να καταργήσει τον πολύ σωστό σε κατεύθυνση νόμο Διαμαντοπούλου και φυσικά να νομιμοποιήσει τις καταλήψεις). Μια νέα μεταρρύθμιση που έχει όλα τα φόντα να είναι για ακόμη μία φορά ανούσια, άστοχη και ατελέσφορη. Αλλαγές που γίνονται στο πόδι χωρίς σχεδιασμό και φυσικά από αξιωματούχους που καμία επαφή με τις ανάγκες και την πραγματικότητα δεν έχουν. Π.χ. συζητάμε για καινούριο Γυμνάσιο 4 ετών. Δηλαδή αυξάνουμε κατά ένα έτος την υποχρεωτική κλασσική παιδεία έναντι της εξειδίκευσης και γρήγορης ενσωμάτωσης στον παραγωγικό ιστό σε μια κοινωνία φτωχή και διαλυμένη από την ανεργία. Επίσης, αναρωτιέμαι, υπάρχουν οι κτιριακές εγκαταστάσεις να ενσωματώσουν ακόμη ένα έτος τα Γυμνάσια της χώρας ή απλά θα φιλοξενούνται στα Λύκεια όπως σήμερα με όσα προβλήματα θα δημιουργηθούν, οργανωτικά και πρακτικά;
Και όλα αυτά για ποιο λόγο; Ποιο το όφελος πέραν του να συμπληρώσουν στο “βιογραφικό” τους μια ακόμη μεταρρύθμιση, πείραμα Φρανκενστάιν, στην πλάτη των παιδιών μας;
Το δε άλλο για τα ολοήμερα είναι καθαρά μέτρο εξοικονόμησης κρατικού χρήματος σε βάρος των πολιτών, καταργώντας ένα σωστό στην ιδέα σχεδιασμό, αλλά έχοντας πολύ κακή εφαρμογή. Αντί να το βελτιώσουμε προς την σωστή κατεύθυνση πάμε 20 χρόνια πίσω καταργώντας το.
Η παιδεία μας πρέπει να γίνει η αιχμή του δόρατος της κοινωνίας μας για να μπορέσει στο μέλλον να δώσει στην νέα γενιά τα εφόδια, ώστε η Ελλάδα να πατήσει γερά στα πόδια της και στο παγκόσμιο χάρτη. Δεν μπορεί να συνεχίζουμε να υποστηρίζουμε πως η παιδεία δεν πρέπει να είναι συνδεδεμένη με την αγορά εργασίας και τις επιχειρήσεις στο βωμό μιας δήθεν αμόλυντης τριτοβάθμιας εκπαίδευσης που παράγει ακριβούς και φοβισμένους απόφοιτους μετανάστες. Σημαντικό ρόλο μπορούν αποτελέσουν σε αυτό τα ιδιωτικά πανεπιστήμια και σχολές που θα αναπτύξουν τον ανταγωνισμό και για τα δημόσια.
Υπάρχουν επιστήμονες που θα αντιταχθούν σε μια εξειδίκευση της ελληνικής εκπαίδευσης, πόσοι όμως από αυτούς θα αντιδράσουν σε ένα εκπαιδευτικό σύστημα προσανατολισμένο στην διεκδίκηση της διεθνούς θέσης που μας αρμόζει στην ιστορία ως κέντρο πολιτισμού και εκπαίδευσης ανθρωπιστικών επιστημών; Βλέπετε η πολιτική της υπερβολικής αύξησης των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων όλων των βαθμίδων και των εκπαιδευτικών που είχε να κάνει με την άμεση διανομή κρατικού χρήματος και τον περιορισμό της ανεργίας, μας κληροδότησε πλεονασματικές υποδομές που μπορούμε να τις εκμεταλλευτούμε προς αυτή την κατεύθυνση.
Την αριστεία οφείλει το εκπαιδευτικό σύστημα να επιβραβεύει υποδειγματικά αλλά και ουσιαστικά μέσω της σίγουρης επαγγελματικής αποκατάστασης των αριστούχων. Μόνο έτσι θα υπάρχει κίνητρο για να κυνηγήσεις την αριστεία. Και αυτό δεν γίνεται χωρίς την σύνδεση της παιδείας με την αγορά. Είτε αυτό έχει να κάνει με έρευνα είτε έχει να κάνει με ανάγκες ίδιας της αγοράς εργασίας.
Ένα σύγχρονο, αποτελεσματικό και αποδοτικό εκπαιδευτικό σύστημα οφείλει να έχει ως στόχο την δια βίου εξέλιξη των ικανοτήτων των πολιτών και, ταυτόχρονα, την ένταξη τους στο κοινό πλαίσιο αξιών και πολιτισμού της ευρωπαϊκής ταυτότητάς μας.
Δημήτρης Πιστής
Αντιπρόεδρος Ευ.Με.ΣΥΝ. - Πολιτικός Μηχανικός Ε.Μ.Π.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου