Νέα αρχή ή η αρχή του τέλους…;

Πριν λίγες μέρες ολοκληρώθηκε ο ανασχηματισμός από τον Πρωθυπουργό και, αναμενόμενα, γράφονται πολλά και διάφορα, τα οποία αφορούν κυρίως στα άτομα. Τα περισσότερα επικεντρώνονται στα προσωπικά χαρακτηριστικά (αρκετά νέος ο τάδε, δεν έχει δουλέψει ποτέ ο δείνα, άλλος ούτε σπούδασε ούτε δούλεψε) και άλλα στο πολιτικό τους στίγμα (καθαρός αντιευρωπαϊστής ο ένας, κλασικό κομματικό στέλεχος ο άλλος κτλ). Όλα χρήσιμα, θεμιτά έως απαραίτητα. Έχει σημασία να γνωρίζουμε τους υπουργούς μας.

Ωστόσο, περισσότερο και από την αλλαγή προσώπων, χρήσιμη για τον τόπο θα ήταν η αλλαγή νοοτροπίας στην κυβέρνηση εν συνόλω. Είναι θετικό ότι κάποιοι αντιπαραγωγικοί και πολέμιοι των μεταρρυθμίσεων πολιτικοί έφυγαν από σημαντικά υπουργεία, δεν είναι τόσο θετικό ότι οι νεοεισελθόντες, εκ πρώτης όψεως, δεν δίνουν το στίγμα μιας λιγότερο κρατικίστικης προσέγγισης στη διακυβέρνηση της χώρας.

Γνωρίζουν φερ’ειπείν οι νέοι υπουργοί, έστω κάποιοι από αυτούς, ότι η τρέχουσα φορολογική επιβάρυνση πρέπει να μετατραπεί σε απελευθέρωση του ανταγωνισμού και, αν το γνωρίζουν, θέλουν να κάνουν κάτι για αυτό;

Έχουν τη στήριξη του Πρωθυπουργού προς αυτή την κατεύθυνση;

Τα πηγαινέλα του τελευταίου στο εξωτερικό τον έκαναν δεκτικότερο στην ιδέα των μεταρρυθμίσεων και, αν ναι, έχει σχέδιο;

Γιατί, από αυτή τη δεινή κατάσταση, μόνο με σχέδιο μπορούμε να βγούμε. Με συγκεκριμένα βήματα, με συγκεκριμένες πράξεις, όλα με το βλέμμα στην ανάπτυξη.

Εάν η πολιτική ταυτότητα του κάθε υπουργού υποταχθεί σε αυτή την αλήθεια, η κυβέρνηση θα πετύχει την έξοδο της χώρας από την κρίση.

Ο ρεαλισμός λέει πως το παραπάνω ενδεχόμενο μοιάζει εξαιρετικά αμφίβολο. Οφείλουμε όμως, στο μέτρο που θέλουμε να δούμε τη χώρα να ανακάμπτει «με την κοινωνία όρθια» (όπως λέει ο Πρωθυπουργός), να είμαστε αισιόδοξοι και, στο βαθμό που απεχθανόμαστε τη στείρα διαμαρτυρία, παραγωγικοί:

Εν προκειμένω, το κράτος επιβάλλεται να μειωθεί, ασυζητητί. Να αποτραβηχτεί σε υπολογίσιμο βαθμό από την αγορά. Ειδικότερα, οι παρεμβάσεις του δεν πρέπει να είναι προνομιακές και στρεβλωτικές, αλλά ρυθμιστικές και περιορισμένες.

Μία από αυτές πρέπει να είναι η εύνοια προς την καινοτομία και, φυσικά, την εξωστρέφεια. Στην εποχή των μεγάλων, ενοποιημένων αγορών, δεν αρκούν οι χαμηλές τιμές ώστε η οικονομία μας να καταστεί ανταγωνιστική.

Επιπλέον, είναι σκόπιμη η μετατροπή της ελληνικής αποταμίευσης σε εσωτερικές επενδύσεις, μαζί με την προσέλκυση κεφαλαίων από το εξωτερικό. Αμφότερα θα επιτευχθούν εφόσον, πρώτον, απλοποιηθούν οι νομικές διαδικασίες δημιουργίας νέων επιχειρήσεων και, δεύτερον, συγκροτηθεί ένα απλοποιημένο, ψηφιοποιημένο και σταθερής βάσης (τουλάχιστον με δεκαετή ορίζοντα) φορολογικό σύστημα.

Τέλος, το ίδιο το δημόσιο μπορεί και οφείλει να καταστεί αποδοτικός «παίχτης» της οικονομίας, ώστε να συνεισφέρει ουσιαστικά στην ανάπτυξη αντί να αποτελεί τροχοπέδη. Μόνο περιστέλλοντας ορθολογικά τις δαπάνες του, μέσω μελετημένων και εστιασμένων αναδιαρθρώσεων και ιδιωτικοποιήσεων, μπορεί να συμβεί κάτι τέτοιο.

Τα παραπάνω, βεβαίως, είναι η θεωρία. Πράξη μπορεί να τα κάνει μόνο η κυβέρνηση. Το προηγούμενο σχήμα της απείχε έτη φωτός από τις προαναφερόμενες θέσεις. Εάν αυτές, τουλάχιστον σε ένα σημαντικό βαθμό, δεν είναι μέρος του προγράμματος της νέας υπουργικής ομάδας, λαμβάνοντας υπόψη τη φετινή επιδείνωση των οικονομικών μεγεθών και των χρονικών περιθωρίων προς αποκατάστασή τους, μπορούμε να πούμε χωρίς περιστροφές, πως η πορεία της χώρας προς το αδιέξοδο είναι προδιαγεγραμμένη.

Μιχάλης Δεμερτζής

Ιδρυτικό Μέλος Ευ.Με.ΣΥΝ - Τομεάρχης Θέσεων