Μία Βενεζουέλα με ευρώ...

Αναμφίβολα, υπάρχουν διαφορές ανάμεσα στις περιπτώσεις της Ελλάδας και της Βενεζουέλας. Από την άλλη, οι αρχές του παγκοσμιοποιημένου συστήματος ισχύουν για όλους και επιδρούν παρομοίως σε όλα τα κράτη. Συνεπώς, ανάμεσα στις δύο, υπάρχουν κάποιες συγκεκριμένες ομοιότητες που οφείλουμε να μην αγνοήσουμε, ιδιαίτερα αν αναλογιστούμε τι συμβαίνει τώρα στη Βενεζουέλα.

Και οι δύο χώρες ταλανίζονται αυτή τη στιγμή από δύο κοινά προβλήματα, το ένα εξωγενές και το άλλο ενδογενές, με το ένα να τροφοδοτεί το άλλο, σε έναν φαύλο κύκλο ανασφάλειας και (για την Ελλάδα, δυνάμει) αστάθειας:

Το ένα είναι τα απαγορευτικά επιτόκια δανεισμού από τις αγορές και το άλλο η στενά ελεγχόμενη από το κράτος οικονομία.

Σε ό,τι αφορά το βαθμό του κρατικού ελέγχου, οι περιπτώσεις δεν είναι πανομοιότυπες, όμως, από τη σκοπιά των αγορών, δεν έχει ιδιαίτερη σημασία ο τρόπος, αλλά το αποτέλεσμα της οικονομικής δυσκινησίας. Μπορεί στη χώρα μας να μην έχουμε διατιμημένα τα τρόφιμα, όμως οι απορρέουσες από το κράτος στρεβλώσεις φρενάρουν τις όποιες ελπίδες επανάκαμψής μας, με τον ίδιο τρόπο που το έκαναν και στη Βενεζουέλα. Αμφότερα τα κράτη δεν απελευθερώνουν τις δυνάμεις εκείνες που μπορούν να επανεκκινήσουν την αγορά.

Εκεί, η πτώση του βιοτικού επιπέδου ήταν ραγδαία επειδή το χαμηλό πλαφόν δημιούργησε ελλείψεις στα τρόφιμα, τις οποίες επιτάχυνε με γεωμετρική πρόοδο ο υπερπληθωρισμός, δηλαδή η απουσία ενός «ευρώ».

Το άλλο κεφαλαιώδες πλεονέκτημα της χώρας μας είναι πως μπορεί και δανείζεται με πολύ χαμηλό επιτόκιο από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και απολαύει τις εγγυήσεις για αποπληρωμή των χρεών της από κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στον αντίποδα, για τη Βενεζουέλα ήταν αρκετή μία περίοδος χαμηλών τιμών στο πετρέλαιο για να αδυνατεί να εξυπηρετήσει τις οικονομικές υποχρεώσεις της.

Αν συνυπολογίσουμε και το γεγονός πως και οι δύο χώρες έχουν υπέρογκο δημόσιο χρέος, είναι να απορεί κανείς με την επιμονή, αλλά και τη δυναμική της εγχώριας άποψης που θέλει την Ελλάδα να αποχωρεί περήφανη από την Ευρωπαϊκή Ένωση και το κοινό νόμισμα.

Μπορεί να θεωρούμε τη χώρα μας αντικείμενο πειράματος –και, ως ένα βαθμό, αυτό ισχύει, αν σκεφτούμε πως πολλά πράγματα σε αυτή την οικονομική κρίση είναι πρωτόγνωρα– όμως και η Βενεζουέλα δεν πηγαίνει πίσω.

Το πείραμα είναι εκεί, μπροστά στα μάτια μας, για να δούμε τι μπορεί να συμβεί την εποχή που ζούμε, όταν μία χώρα που έχει κάνει λάθη, αγνοεί την επίδραση των αγορών και, παράλληλα, στερείται των απαραίτητων συμμαχιών και της κάλυψης που αυτές συνεπάγονται. Όλα αυτά έχουν την αξία τους για εμάς, εκτός κι αν αρνούμαστε να τα εξετάσουμε.

Για αυτό και οι συγκρίσεις.

Η χώρα μας βρίσκεται σε δεινή θέση και δεν μπορεί κανείς αντιευρωπαϊστής ή απομονωτιστής, ανάμεσα στις φωνές του για «παραβίαση της εθνικής μας κυριαρχίας», να αρνηθεί ότι η οικονομία μας ελέγχεται στενά από το κράτος, την ώρα που μία άλλη χώρα με κρατικίστικη οικονομία και με «πλήρη εθνική κυριαρχία» τα έκανε θάλασσα και πληρώνει το τίμημα. Παρεμπιπτόντως, η εθνική κυριαρχία της Ελλάδας είναι μια χαρά πλήρης, μην τα ξαναλέμε.

Τέλος, η Βενεζουέλα έχει και πετρέλαιο. Εμείς, από την άλλη, το εισάγουμε.

Σκεφτείτε να πρέπει να το πληρώσουμε σε δραχμές… Ακριβό;

Τώρα, σκεφτείτε και τον χιονιά που μόλις περάσαμε…

Μιχάλης Δεμερτζής

Ιδρυτικό Μέλος Ευ.Με.ΣΥΝ - Τομεάρχης Θέσεων