Ας αναλύσουμε λίγο τις σχέσεις των ιδιωτικών επενδύσεων μεγάλου κεφαλαίου και των πολιτικών θεσμών ανά τον κόσμο. Υπάρχουν ποικίλα πολιτικά συστήματα ανά την υφήλιο (ιδιαίτερα στο παρελθόν) και συνοψίζονται στα ανοιχτού τύπου δημοκρατικά καθεστώτα και στα κλειστού τύπου ολιγαρχικά ή δικτατορικά. Το μεγάλο κεφάλαιο ανθεί και στα δύο με ακριβώς αντιδιαμετρικό τρόπο. Σκοπός του πάντα είναι το κέρδος, άρα είναι αυτονόητο πως περιορίζοντας το κέρδος, με οποιονδήποτε τρόπο, αποθαρρύνεται ή αποχωρεί για τόπους που το κέρδος θα είναι εφικτό ή αυξημένο. Στα κανονικά δημοκρατικά καθεστώτα που λειτουργούν με κανονιστικά πλαίσια, ορισμένα και αυστηρά, χωρίς "παραθυράκια", είναι δεδομένες οι παράμετροι και φυσικά ίδιες για όλους. Αυτό σημαίνει πως το κέρδος έχει να κάνει με ιδίες δυνάμεις και φυσικά με τους όρους του υγιούς ανταγωνισμού. Εδώ υπάρχει αρκετή συζήτηση αλλά θα επανέλθουμε.
Σε καθεστώτα ολιγαρχικά ή δικτατορικά που έχουν ως αποτέλεσμα οι εξουσίες να είναι συγκεντρωμένες σε μια σφικτή ομάδα ανθρώπων τα πράγματα λύνονται αλλιώς. Υπάρχει πάντα άμεση επικοινωνία του κεφαλαίου με τις αρχές στο υψηλό επίπεδο και φυσικά οι παράμετροι που σε κανονική βάση θα ήταν απαγορευτικοί για την επένδυση συνήθως παρακάμπτονται δια της πλαγίας οδού. Ποιος είναι υπεύθυνος για την τήρηση των νόμων και των διατάξεων; Μα φυσικά η δικαιοσύνη η οποία σε όλα αυτά τα καθεστώτα είναι καθοδηγούμενη από την κεντρική εξουσία με αποτέλεσμα να καθίσταται μεροληπτική.
Μην αυταπατάστε πως η Ελλάδα συγκαταλέγεται στις δημοκρατίες. Στη δεύτερη περίπτωση βρισκόμαστε και μάλιστα στην χειρότερη εφόσον θέλουμε να λεγόμαστε δημοκρατία αλλά κανένα πλεονέκτημα της δημοκρατίας δεν έχουμε. Οι θεσμοί είναι τόσο κλειστοί που θυμίζει σοβιετικό καθεστώς. Η εξουσία τόσο συγκεντρωμένη που μια χούφτα ανθρώπων προσπαθούν να λύσουν ακόμη και τα πιο απλά ζητήματα διεκπεραίωσης αφού κανένας δεν αναλαμβάνει ευθύνες από τους ανώτατους δημοσίους υπαλλήλους. Ζητήματα όπως η αδειοδότηση μια επένδυσης αναγκαστικά περνάει από τα γραφεία των υπουργών και συνήθως και του πρωθυπουργού.
Σε τέτοια καθεστώτα η υπερφορολόγηση είναι συνήθης εφόσον κυριαρχεί ένα κρατικιστικό σύστημα το οποίο για να συντηρηθεί απαιτούνται υπερβολικοί φόροι οι οποίοι πάντα βαρύνουν τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και τους υπαλλήλους. Οι φόροι αυτοί όμως δεν πληρώνονται από τις πολύ μεγάλες επιχειρήσεις, είτε μέσω καθυστερήσεων είτε συμφωνιών πίσω από τις κουρτίνες, ώστε να είναι αυτές βιώσιμες και στα πλαίσια του παγκόσμιου ανταγωνισμού. Το ίδιο ισχύει και για περιβαλλοντικές προδιαγραφές οι οποίες θα καθιστούσαν απαγορευτικές αυτές τις επενδύσεις σε αναπτυγμένα δημοκρατικά κράτη.
Φυσικά διαφθορά υπάρχει σε όλα τα καθεστώτα. Απλά στα πρώτα αυτός που κάνει τα στραβά μάτια είναι πάντα ευάλωτος να πιαστεί και να τιμωρηθεί, εφόσον είναι ελεγχόμενες οι αρμοδιότητές του από ανεξάρτητες αρχές και το σύστημα δικαιοσύνης. Στη δεύτερη περίπτωση όλα είναι ενορχηστρωμένα από την σφικτή ομάδα που εξουσιάζει και οι ευθύνες επιρρίπτονται μόνο με τον τρόπο της μαφίας, όπου όλα κουκουλώνονται με κάποιο συμβιβαστικό “δήθεν” τρόπο ή χωρίς να καταλάβει κανείς τίποτα.
Η Ελλάδα πρέπει να ανοιχτεί στους θεσμούς της, πολιτικούς και οικονομικούς, ώστε να λειτουργήσει επιτέλους η δημοκρατία, η οποία ωστόσο δεν θα έρθει χωρίς τίμημα. Το τίμημα που δεν θέλουμε να πληρώσουμε εδώ και δεκαετίες είναι μια περίοδος ταλάντευσης του κοινωνικο-οικονομικο-πολιτικού συστήματος ώστε να μετασχηματιστεί η αγορά, η πολιτική σκηνή και η κοινωνία σε μια σύγχρονη αστική δημοκρατία του 21ου αιώνα. Και η Ελλάδα έχει ένα πολύ σημαντικό πλεονέκτημα από αντίστοιχα κράτη. Είναι μέλος του σημαντικότερου και δημοκρατικότερου συστήματος διακυβέρνησης και πρόνοιας ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Την Ευρωπαϊκή Ένωση.
 |
| Ο Δημήτρης Πιστής είναι Πολιτικός Μηχανικός απόφοιτος του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου και Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Μεταρρυθμιστικής Σύνθεσης |
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου