Καλός πολίτης

Γενάρης 1998. Το απολυτήριο στο χέρι, μια φιλική κουβέντα και συμβουλές από τον καλόκαρδο λοχαγό, ένα φιλικό χτύπημα στην πλάτη και μια ευχή ειπωμένη με αγάπη: Καλός πολίτης!

Για τους περισσότερους, αυτή η στιγμή σηματοδοτούσε ένα νέο ξεκίνημα, για μένα το ξεκίνημα ήταν μερικά χρόνια πριν (ας όψεται που ο πατέρας μου δεν ήταν μεγιστάνας). Η ευχή όμως… Αυτές οι δύο λέξεις, ήταν κάτι διαφορετικό, κάτι που δεν μπορούσε να αποκωδικοποιηθεί εύκολα, τουλάχιστον όχι στη σωστή του διάσταση και όχι από όλους. Για πολλούς είναι δεδομένη η σημασία των δύο λέξεων, για άλλους η μετάφραση έρχεται χρόνια αργότερα, για μερικούς δυστυχώς ποτέ.

Συνέλαβα μετά από 18 χρόνια τον εαυτό μου να αναρωτιέται αν αυτή η ευχή έπιασε, να κάνω την αυτοκριτική μου, μέσα από βιώματα και εμπειρίες που αποκόμισα στην πάροδο των ετών.

Ποιος είναι ο «καλός πολίτης»; Ποια είναι η θέση και ο ρόλος του σε μια οργανωμένη κοινωνία, χτισμένη με καλώς εννοούμενα ιδανικά και αξίες; Ποια είναι η προσφορά του και ποιο το όφελος που αποκομίζει; Κυρίως, που ξεκινάει και πού σταματάει η ευθύνη του για όσα συμβαίνουν γύρω του. Μπερδεμένα πράγματα… Αλλά απόλυτα μετρήσιμα, απόλυτα ξεκάθαρα μόλις βρείς την άκρη να λύσεις την δύσκολη εξίσωση. Δεν έχει τόση σημασία η δική μου αυτοκριτική, αλλά μέσα από αυτή την διαδικασία είδα με μια άλλη ματιά τι συνέβαινε στην Ελλάδα, για όσα χρόνια πίσω μπορώ να την θυμάμαι τουλάχιστον.

Μια Ελλάδα πνιγμένη στην κομπίνα, στην διαφθορά, στον ατομικισμό και στο δόγμα του λιγότερο χειρότερου. Κι ένα motto να κυριαρχεί παντού. «Η Ελλάδα τρώει τα παιδιά της». Γιατί ως γνωστόν, φταίει η Ελλάδα. Επίσης φταίνε οι πολιτικοί. Επίσης οι Αμερικάνοι, οι Γερμανοί, οι Γάλλοι, οι Κινέζοι, οι Μπαγκλαντέζοι, οι Αφρικανοί και καμιά ντουζίνα λαοί ακόμα. Μέσα σε αυτούς, να εξηγούμαστε, δεν περιλαμβάνονται οι Έλληνες. Αυτοί υπήρξαν τα θύματα. Κάποιοι λένε ότι ήταν τα θύματα όλων των παραπάνω. Κάποιοι άλλοι, μέσα σε αυτούς κι εγώ, υποστηρίζουμε ότι βάλαμε τα χεράκια μας και βγάλαμε τα ματάκια μας.

Από την Μεταπολίτευση των ανεξέλεγκτων διορισμών στο δημόσιο, του πελατειακού κομματο-κατεχόμενου κράτους, του μπαλκονιού και της πλαστικής κομματικής σημαίας που κουνάγαμε πέρα-δώθε (κι εγώ μαζί) σαν παλαβοί, περάσαμε στα «κεκτημένα» των επιδομάτων μεταφοράς φακέλου και έγκαιρης προσέλευσης στην εργασία (μεταξύ άλλων). Σε ένα παράλληλο κόσμο, η φοροδιαφυγή και η μίζα άλωσαν κάθε γωνιά του ιδιωτικού και δημόσιου τομέα. Σε αυτό το περιβάλλον, οι τράπεζες βρήκαν πεδίο για την ανάπτυξη μιας τεχνητής ευφορίας με δάνεια αγοράς αυτοκινήτου, στεγαστικά και διακοποδάνεια, κάνοντας προσωρινή πραγματικότητα το όνειρο του Έλληνα για μεγάλη ζωή. Έτσι μετέφρασε ο Έλληνας το «καλός πολίτης». Σε BMW και σε τριάρια με μεγάλο μπαλκόνι, με χαμηλή δόση για 40 χρόνια.

Μετά ήρθαν τα δύσκολα. Τα δάνεια στέρεψαν, οι διορισμοί σταμάτησαν, τα επιδόματα κόπηκαν και όλοι στριμώχτηκαν. Οι πολιτικοί δεν είχαν προϊόντα να πουλήσουν στους πελάτες (τους καλούς πολίτες) και το έριξαν στην ηθικολογία (ξεχνώντας επιμελώς τις δικές τους ευθύνες που είναι οι μεγαλύτερες), οι πολίτες έφυγαν από τα κόμματα εξουσίας κι έδωσαν δύναμη σε άλλα, κυρίως σε εκείνα που έταξαν την επιστροφή στην ευημερία των προηγούμενων ετών με δανεικά που οι δυνάστες μας είναι υποχρεωμένοι να μας δώσουν για να μην μας πάρει η τράπεζα το BMW και για να επανέλθουν τα επιδόματα νες καφέ και χρήσης ηλεκτρονικού υπολογιστή (ναι, υπήρχαν και τέτοια).

Τώρα, ο ορισμός του «καλού πολίτη» άλλαξε. Τώρα είναι εκείνος που κατεβαίνει στο Σύνταγμα και μουτζώνει και με τα δυο χεράκια προς τη Βουλή, που δεν πληρώνει τους φόρους για να μάθουν τα λαμόγια οι δανειστές ότι δεν περνάνε αυτά σε εμάς, που μποϋκοτάρει τις γερμανικές επιχειρήσεις (δεν έχει σημασία που δουλεύουν Έλληνες και σε αυτές). Καλός πολίτης είναι εκείνος που πετάει πιο πολλά γιαούρτια σε πολιτικούς των κομμάτων εξουσίας της Μεταπολίτευσης, εκείνος που ενώ είναι «δημοκράτης» ψηφίζει φασίστες έτσι για το γαμώτο και απαιτεί κρεμάλες στη Βουλή.

Οι υπόλοιποι, είναι προσκυνημένοι, πρόβατα, λαμόγια, παρτάκηδες, καναπεδάτοι, μνημονιακοί και διάφορα άλλα κοσμητικά επίθετα. Κι ας μην διορίστηκαν ποτέ στο δημόσιο, κι ας μην πήραν ποτέ γελοία επιδόματα, ας πλήρωναν τους φόρους τους μέχρι την τελευταία δεκάρα για να μπορούν αυτά τα επιδόματα να πληρώνονται και να κάνουν πάρτι οι μεγαλοσυνδικαλιστές με κρατικές επιδοτήσεις. Την ίδια ώρα που κόβονταν επιδόματα πραγματικά χρήσιμα για κοινωνικές ομάδες που τα είχαν ανάγκη. Το γελοίο της υπόθεσης, είναι ότι όλοι αυτοί που πλήρωναν και πληρώνουν, επιδιώκουν την συναίνεση και την ενότητα. Δεν θέλουν μια Ελλάδα χωρισμένη σε καλούς και κακούς. Δεν θέλουν διεφθαρμένους πολιτικούς και τους παρατρεχάμενους τους στην εξουσία. Αλλά χωρίς την βοήθεια των υπόλοιπων δεν γίνεται δουλειά. Χωρίς κατανόηση του τι είναι αυτό που καταστρέφει την χώρα και τον λαό της, δεν υπάρχει ελπίδα. Χωρίς αυτοκριτική και διόρθωση, δεν υπάρχει προοπτική. Αυτό είναι συναίνεση, από εκεί ξεκινάει, από την αποδοχή του λάθους. Αφού βρείς τις ευθύνες σου, τότε μπορείς να ζητήσεις τα ρέστα από όσους σε αδίκησαν. Χωρίς μηδενισμούς και χωρίς αυτομαστίγωμα, γιατί οι Έλληνες δεν έκαναν μόνο λάθη, κατάφεραν και πολλά και μπορούν να καταφέρουν ακόμα περισσότερα αν ξεφύγουν από τη μιζέρια και αντιμετωπίσουν την αλήθεια.

Κι όσο για το ποιος είναι Καλός Πολίτης, ας μείνει μόνο στη θεωρία, ας ξυπνήσουμε όλοι κι ας ενωθούν ανεξάρτητα με το παρελθόν του καθενός κι ας φτιάξουν το μέλλον σωστά. Και στην τελική, ας έχω εγώ το λάθος αν όλοι οι άλλοι μπορούν να βρούν τον τρόπο και να συνεννοηθούν για να κάνουν το σωστό ΟΛΟΙ ΜΑΖΙ!

Εύχομαι σε όλους, Καλός Πολίτης!

Κώστας Μπιθυμήτρης 

Ιδρυτικό Μέλος Ευ.Με.ΣΥΝ