Αριθμοί και πραγματικότητα

Ο Μιχάλης Δεμερτζής 
είναι ιδρυτικό
μέλος της Ευρωπαϊκής 
Μεταρρυθμιστικής
Σύνθεσης και Τομεάρχης
Θέσεων

Πριν περίπου δύο μήνες, η κυβέρνηση πανηγύριζε για το τεράστιο πλεόνασμα.
Τώρα, τα νεότερα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, εμφανίζουν αύξηση του ΑΕΠ 0,4% για το πρώτο τρίμηνο του έτους σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του 2016 (διαψεύδοντας ουσιαστικά τη μείωση κατά 0,5% που έδειχναν τα προσωρινά στοιχεία) και τα κυβερνητικά στελέχη πανηγυρίζουν για δεύτερη φορά μες σε λίγο καιρό.
Αν σκεφτούμε την κατάσταση στην πραγματική οικονομία, είναι να απορεί κανείς αν πρόκειται για τους ίδιους ανθρώπους που, βρισκόμενοι στην αντιπολίτευση, επέμεναν ότι «οι άνθρωποι είναι πάνω από τους αριθμούς».
Σε κάθε περίπτωση, πάντως, το να λαμβάνουν υπόψη τους δείκτες της οικονομίας και λοιπά βαρετά νούμερα αποτελεί βελτίωση, έστω και αργά. Το πρόβλημα είναι ότι τους βλέπουν πολύ, πάρα πολύ, επιλεκτικά.
Αν είναι επιτέλους να συμφωνήσουμε όλοι μαζί σε αυτή την χώρα ότι τα στατιστικά στοιχεία και η πραγματική οικονομία είναι οι δύο όψεις του νομίσματος που λέγεται πραγματικότητα, οφείλουμε να δούμε το ζήτημα πιο σφαιρικά.
Εν προκειμένω, η Ελλάδα έπεσε φέτος ακόμη πιο κάτω στην κατάταξη της Παγκόσμιας Επετηρίδας Ανταγωνιστικότητας. Βρίσκεται στην 57η θέση (από την 56η πέρυσι) ανάμεσα σε 63 χώρες. Τα τέσσερα κριτήρια είναι η οικονομική αποδοτικότητα, η κυβερνητική αποτελεσματικότητα, η επιχειρηματική αποτελεσματικότητα και οι υποδομές.
Και είναι πολύ λογικό να βρισκόμαστε τόσο χαμηλά.
Η κλίση που έχει πάρει η κατηφόρα μας είναι ευθέως ανάλογη με την ανηφόρα που έχουν τραβήξει οι εισφορές και οι φόροι από τον Ιούλιο του 2015.

Ενδεικτικά μόνο κάποια στοιχεία:
Αυξήθηκαν οι εισφορές στις κύριες συντάξεις από το 4% στο 6% υπέρ της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης και επιβλήθηκε εισφορά 6% σε όλες τις επικουρικές υπέρ του ίδιου σκοπού.
Οι εργοδοτικές εισφορές για την επικουρική ασφάλιση ανέβηκαν από το 3% στο 3,5% για μισθωτούς και επαγγελματίες.
Επιβλήθηκε εισφορά 20% στο εισόδημα ελευθέρων επαγγελματιών, όπως και εισφορά 7% στο εισόδημα δικηγόρων, μηχανικών, γιατρών κ.ά.

Και μέσα σε όλα αυτά, φόροι, πολλοί φόροι:
Μετάταξη προϊόντων και υπηρεσιών ευρείας κατανάλωσης από τον συντελεστή 13% στον 24%.
Αυξήθηκαν οι συντελεστές της εισφοράς αλληλεγγύης, με τον ανώτατο να αυξάνεται από το 2,8% στο 10%! Η εισφορά αλληλεγγύης να θυμίσουμε ότι είναι προσωρινή θεωρητικά…
Αυξήθηκαν οι συντελεστές της φορολογικής κλίμακας μέχρι και το 45%. Στο ίδιο ποσοστό μπορούν να φτάσουν και οι συντελεστές που φορολογούν το εισόδημα του ελεύθερου επαγγελματία.
Η προκαταβολή φόρου για τους επαγγελματίες έκανε άλμα από το 55% στο 100%.
Ο συντελεστής επιχειρηματικών κερδών πήγε από 26% σε 29% και ο συντελεστής φορολόγησης μερισμάτων από 10% σε 15%.
Επιβολή φόρου 10% στη συνδρομητική τηλεόραση, 5% στη σταθερή τηλεφωνία και στο διαδίκτυο.
Και έχει κι άλλα, που δεν αναφέρουμε χάριν οικονομίας χώρου και χρόνου. Το πλεόνασμα, μια φορά, δεν προέκυψε από κάποια γενναία περικοπή δαπανών.

Αν μαζί με τα παραπάνω νούμερα και τα στοιχεία που μας κατατάσσουν στις πιο ανελεύθερες οικονομίες, σκεφτούμε την καθημερινότητά μας- από τη μειωμένη κίνηση στην αγορά και τις αποδείξεις που δεν λαμβάνουμε ή δεν εκδίδουμε, έως το μαγαζί που έχει γίνει βάρος δυσβάσταχτο- αντιλαμβανόμαστε πως δείκτες και πραγματικότητα συμφωνούν. Συγχρονίζονται. Για αυτό και δεν χρειάζεται να είναι κανείς οικονομολόγος για να καταλάβει ότι η ελληνική αγορά είναι βαριά άρρωστη και, έτσι όπως το πάμε, δεν φαίνεται θεραπεία στον ορίζοντα.
Δεν βρισκόμαστε σε κάποιου είδους «κενό», όπου τα στατιστικά τα πηγαίνουν περίφημα (πχ. πλεόνασμα), αλλά δεν το αισθανόμαστε ακόμα και, παρά ταύτα, όπου να’ ναι θα δούμε την αγορά να ανταποκρίνεται. Ούτε βεβαίως συμβαίνει το αντίστροφο, όπου κάποιοι σημαντικοί δείκτες μαρτυρούν δυσχέρειες, ενώ βιώνουμε μία κάποιας μορφής επίπλαστη ευμάρεια τύπου 2004.
Αντιθέτως, αισθανόμαστε την ύφεση στο πετσί μας, την ίδια στιγμή που τα περισσότερα βελάκια δείχνουν προς τα κάτω. Συνεπώς, είναι να αναρωτιέται κανείς αν στα αλήθεια υπάρχει έστω κι ένας πολίτης που συμμερίζεται τον ενθουσιασμό της κυβέρνησης.
Είναι μεν θεμιτό να αναθαρρούμε για ένα τρίμηνο που πήγε καλύτερα από το αντίστοιχο περσινό ή για ένα σημαντικό πλεόνασμα, από την άλλη, όμως, οφείλουμε να γνωρίζουμε και πού βρισκόμαστε πριν αρχίσουμε τις θριαμβολογίες.
Δεν γίνεται να πανηγυρίζεις επειδή έβαλες δύο γκολ, τη στιγμή που προηγουμένως έχεις «φάει» έξι.